Ирина Советжанқызы: «Қазақ комедияларының деңгейі белден төмен құлдырап бара жатыр»

Журналист Ирина Советжанқызы әлеуметтік желідегі парақшасында кинотеатрларда көрсетіліп жатырған арзан коммедиялар жайында айтты, деп хабарлайды Jastar janary.

«Айта-айта Алтайды..» демекші, қазақ комедияларының деңгейі белден төмен құлдырап бара жатқанын осы жердегі көбіміз жазып келеміз. Бірақ біздің айтқанды еститін құлақ болмады. Кинотеатрлардағы қаптаған арзан комедиялар мен сапасыз сандырақтарға көз үйренгелі қашан. Бүгін Ұлттық Құрылтайда Президент осы мәселеге тоқталып өтіпті. Былтырдың өзінде осы типтес фильмдердің 90-нан астамы жарық көріп, көрерменге жол тартқан екен.

Біреулер бұл тақырыпты аса маңызды деп санамауы мүмкін. Бірақ фильм дегеніміз – қуатты идеологиялық құрал екенін ұмытпаған абзал. Дүниетанымы қалыптасып үлгермеген жастардың құндылықтарын қазіргі мән-мағынадан жұрдай сапасыз кинолар айқындап жатқаны рухани тоқырауға алып келері сөзсіз.

Америка Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде ұлттық рухты көтеру үшін Голливудтың фильмдерін пайдаланғанын білесіздер. Супер қаһармандардың образы арқылы ұлтжандылық пен патриотизмді насихаттады. АҚШ еркіндік пен демократияның отаны деген түсінікті де осы фильмдері арқылы таратты.

Ал біздің комедиялардың астарында қандай идея жатыр? Ене мен келіннің бітіспейтін дауын романтизациялау? Бұл тақырып бізге мүлде жат екенін мен айтпасам да білесіздер деп ойлаймын. Немесе қазақтың орысша сөйлей алмайтынын, болмаса, қазақтың қазақша сөйлей алмайтынын “шала қазақ екеніне түк намыстанбайтын, керісінше, мақтан тұтатын дүбара кейіпкерлерімен “күлдіргісі” келетін фильмдер көбейді. Тіпті, үш кейіпкер, бір локациямен фильм түсіретіндер бар. Бәрінің күйттегені — кассасының толғаны ғана, иделогияны ойлап жатқаны аз.

Жас сананы теріс ұғыммен ластамау үшін бұндай фильмдерге дер кезінде тоқтау қойылып, сын айтылғаны шын жүректен қуантарлық іс. Президент үлгі ретінде қазақ тіліндегі және ұлттық нақыштағы анимациялық «Шоқан. Қашқария сапары» фильмін мысалға келтірген екен. 10 бөлімнен тұратын мультхикая Шоқан Уәлихановтың 1858 жылы Қашқарияға жасаған тарихи сапарының желісі бойынша құрастырылған.

Халықтың қазір көзі ашық. Не берсең, соны тұтына беретін кезеңді біртіндеп артқа тастап келеміз. Сондықтан жеңіл стильдегі комедиялар ескіріп, көрерменге ес кіретін уақыт алыс емес», – деп жазды Ирина Советжанқызы.